"ေရာင္ျခည္ေတာ္ဘဲြ႔ ဘုရားပင့္ ဂါထာ"

"ေရာင္ျခည္ေတာ္ဘဲြ႔ ဘုရားပင့္ ဂါထာ"

လယ္တီပ႑ိတ ဆရာဦးေမာင္ၾကီး ေရး
ေရာင္ျခည္ေတာ္ဘဲြ႔ ဘုရားပင့္

၁။ နီလာနီလာ နိစၧရႏၲိ
ပီတာ ပီတာစ ရံသီေယာ
ေလာဟိတာ ေလာဟိတာစာဘာ
ၾသဒါေတာဒါတ ရံသိေယာ

၂။ တမွာတမွာစ မိဥိၨဌာ
ပဘာသႏၲိ ပဘႆရာ
ဧ၀ံဆဗၺဏၰရံသိေယာ
ဌာတုေမ ဘဂ၀ါသိေရ

၁။ ပဌာနံ - နက္နဲထူးဆန္း ပဌာန္းက်မ္းကို သမၼသႏၲႆ - အႏုလုံပဋိလုံ အစုံအဆန္ အဖန္ဖန္အထပ္ထပ္သုံးသပ္ဆင္ျခင္ေတာ္မူေသာ ဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္ျမတ္၏
(၁) နီလာ - ဆံေတာ္မုတ္ဆိတ္ေတာ္ မ်က္၀န္းေတာ္တခို စိမ္းညိဳေသာ အရပ္ဌာနမွ နီလာ - ၾကာညိဳ ခြာညိဳ ရတနာညိဳကဲ့သို႔ စိန္းတစိုစို ျမသားလိုျဖင့္ ညိဳေမွာင္ေသာ ေရာင္ျခည္ေတာ္ျမတ္တို႔သည္ နိစၧရႏၲိ - ေနအေထာင္ လအေထာင္ ျဗဟၼာနတ္အေရာင္ ရတနာ န၀ရတ္အေရာင္တို႔ကို ထိပ္ေခါင္ကာ လႊမ္းမိုး၍ ျဖိဳးျဖိဳးၾကြယ္ၾကြယ္ အံ့ၾသဘြယ္ အဆန္းတၾကယ္ ကြန္႔ျမဴးေတာ္မူၾကေလကုန္၏။
(၂) ပီတာစ - သိဂၤီေရႊေလွာ္ အေရေတာ္မွလည္း ပီတာ - မဟာေလွကား ေရႊစကားႏွင့္ ေရႊသားေရႊရည္ (ေျပာင္ၾကည္သစ္လင္း) ထိန္ၾကည္သစ္လင္း ပပ၀င္းကုန္ေသာ ရံသီေယာ - ၀ါေရာင္၀င္းလ်ွပ္ ေရာင္ျခည္ေတာ္ျမတ္တို႔သည္ နိစၧရႏၲိ - ေနအေထာင္လအေထာင္ ျဗဟၼာနတ္အေရာင္ ရတနာ န၀ရတ္အေရာင္တို႔ကို ထပ္ေခါင္ကာလႊမ္းမိုး၍ ျဖိဳးျဖိဳးၾကြယ္ၾကြယ္ အံ့ၾသဘြယ္လွ်င္ အဆန္းတၾကယ္ ကြန္႔ျမဴးေတာ္မူၾကေလကုန္၏။
(၃) ေလာဟိတာစ - အာေတာ္ လွ်ာေတာ္ ႏႈတ္ခမ္းေတာ္ႏွင့္ ေျခဖ၀ါးေတာ္ လက္ဖ၀ါးေတာ္စေသာ ကုိယ္ေတာ္အစိတ္စိတ္တို႔မွ ေလာဟိတာ - ေခါင္ရန္းႏွင္းဆီ ကမၺလာနီႏွင့္ ၾကာနီအလား ပတၲျမားအဆင္းရိွၾကကုန္ေသာ အာဘာ - နီေရာင္၀င္းလွ်ပ္ ေရာင္ျခည္ေတာ္ဓာတ္တို႔သည္
နိစၧရႏၲိ - ေနအေထာင္လအေထာင္ ျဗဟၼာနတ္အေရာင္ ရတနာ န၀ရတ္အေရာင္တို႔ကို ထပ္ေခါင္ကာလႊမ္းမိုး၍ ျဖိဳးျဖိဳးၾကြယ္ၾကြယ္ အံ့ၾသဘြယ္လွ်င္ အဆန္းတၾကယ္ ကြန္႔ျမဴးေတာ္မူၾကေလကုန္၏။
(၄) ၾသဒါတာ - စြယ္ေတာ္သြားေတာ္ မ်က္ျဖဴေတာ္အစုံ ဥဏၰလုံေခၚ ေမြရွင္ေတာ္ဓား အလြန္ထူျမတ္ေသာ အရပ္ေတာ္တို႔မွ ၾသဒါတရံသိေယာ - စပါယ္ ၾကက္ရုံး ဇြန္ပန္းကုံးႏွင့္ ေငြတုံးေဘာ္ဆိုင္ စိန္ပန္းခိုင္အတူ ၀တ္လဲေတာ္ဘဲြ႔ျဖဴႏွင့္ ၾကာျဖဴပန္းအေသြးကဲ့သို႔ ျဖဴေဖြးစင္ၾကယ္ေသာ ေရာင္ျခည္ေတာ္ဓာတ္တို႔သည္
နိစၧရႏၲိ - ေနအေထာင္လအေထာင္ ျဗဟၼာနတ္အေရာင္ ရတနာ န၀ရတ္အေရာင္တို႔ကို ထပ္ေခါင္ကာလႊမ္းမိုး၍ ျဖိဳးျဖိဳးၾကြယ္ၾကြယ္ အံ့ၾသဘြယ္လွ်င္ အဆန္းတၾကယ္ ကြန္႔ျမဴးေတာ္မူၾကေလကုန္၏။
တမွာတမွာ - အထက္ဆံဖ်ားေတာ္ တေလွ်ာက္ ေအာက္ေျခဖ၀ါးေတာ္ တခို ထိုထိုကုိယ္ေတာ္ အစိတ္မွ
(၅) မဥၨိဌာစ - မရမ္းေသြးအေရာင္ ခရမ္းေသြးအေရာင္ တေ၀ေ၀ တေျပာင္ေျပာင္ သေျပေရာင္အဆင္းကဲ့သို႔ ထိန္၀င္းညိဳေမာင္းေသာ ေရာင္ျခည္ေတာ္ျမတ္တို႔သည္ လည္းေကာင္း
(၆) ပဘႆရာဓ - နတ္မီးအေရာင္ လွ်ပ္စီးအေရာင္ ရတနာမ်ိဳးစုံအေရာင္ ၾကာမ်ိဳးစုံ အေရာင္ ထိန္ေျပာင္၀င္းလက္ ၾကက္လွ်ာျပန္ စိန္ေရာင္ထြက္သကဲ့သို႔ ရိုးရုိးရက္ရက္ ျပိဳးျပိဳးျပက္ေသာ ေရာင္ျခည္ေတာ္ျမတ္တို႔သည္ လည္းေကာင္း
ပဘာသႏိၲ - ေနအေထာင္ လအေထာင္ ျဗဟၼာနတ္အေရာင္ ရတနာ န၀ရတ္အေရာင္တို႔ကို ထိပ္ေခါင္က လႊမ္းမိုး၍ ျဖိဳးျဖိဳးၾကြယ္ၾကြယ္ အံ့ၾသဘြယ္လွ်င္ အဆန္းတၾကယ္ ကြန္႔ျမဴးေတာ္မူၾကေလကုန္၏။
ဧ၀ံ - ဤသို႔ ေရာင္ျခည္ေျခာက္သြယ္ ဂုဏ္ေတာ္အထူးကို ခ်ီးက်ဴးဖြင့္ဆိုခဲ့သည့္အတိုင္း
ဆဗၺဏၰရံသိေယာ - အညိဳတျဖာ အ၀ါတလီ အနီတဆူ အျဖဴတေၾကာင္း အေမာင္းတခ်က္ ျပီးျပက္ငါးငါး ေျခာက္ပါးေရာင္ဆိုင္ အျပိဳင္ျပိဳင္ကို စိုးပိုင္ရရွိေတာ္မူေပထေသာ
ဘဂ၀ါ - ဘုန္းေတာ္သရဖူ ေဆာင္းေတာ္မူ၍ ေအာင္သူညႊတ္ရုံး အထြဋ္ဆုံးလည္း ျဖစ္ေတာ္မူေပထေသာ ရွင္ေတာ္ျမတ္ဘုရားသည္
ေသာ - ထိုသုံးေလာကညြန္႔ဖူး နိဗၺာန္မွဴးျဖစ္ေတာ္မူေသာ ရွင္ေတာ္ျမတ္ဘုရားသည္
ေမ - ပဌာန္းပစၥည္း ဆက္သြယ္နည္းျဖင့္ ဖဲြ႔စည္းကလပ္ ရုပ္နံဓာတ္ကို စဲြမွတ္သမုတ္ အကၽြဳႏုပ္၏
သိေရ - အျမတ္ဆုံးဟု မွတ္သုံးရည္စူး ဦးေခါင္းဦး၌
ဌာတု - ပဌာန္းညဏ္သြား စ်ာန္ကစားလွ်က္ တန္႔နားကိန္း၀ပ္ေတာ္မူလွည့္ပါ့ သုံးေလာကေကေသွ်ာင္ ေရႊဘုန္းေခါင္ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ၾကီးဘုရား….

နိဗၺာန္

နိဗၺာန္

ဗုဒၶဘာသာ၀င္တိုင္း နိဗၺာန္ကို ဆုေတာင္းၾက၏။ ရလို ေရာက္လိုၾက၏။ သို႔ေသာ္ နိဗၺာန္၏ သေဘာကား အလြန္နက္နဲခက္ခဲလွေပ၏။ သိရွိဘို႔ရန္လည္း အလြန္ခဲယဥ္းလွေပ၏။ ပုထုဇဥ္တို႔၏ စိတ္သေဘာႏွင့္ကား အလြန္ေ၀းကြာလွေပ၏။
သို႔ေသာ္လည္း အနဳမာန မ်က္ရမ္းဆိုသည့္အတိုင္း အရိယာတို႔ ရအပ္ေသာ သိအပ္ေသာ စံစားအပ္ေသာ နိဗၺာန္ ႏွင့္ မဂ္ ဖိုလ္ကို တတ္ႏိုင္သမွ် ရွင္းလင္းဦးအံ့။
နိဗၺာန္ ဆိုသည္မွာ မဂ္ဥာဏ္ ဖိုလ္ဥာဏ္ မဂ္ပညာ၊ ဖိုလ္ပညာတို႔ျဖင့္ သိအပ္ခံစားအပ္ေသာ သေဘာတရား တစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။
( နိဗၺာန ဟူေသာ ပါဠိပုဒ္မွ ဆင္းသက္ျပီး ေခၚေ၀ၚေနျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ နိ - ၀ါန ဟူေသာ ပုဒ္ကို ပါဠိသဒၵါနည္း အရ သႏၶိပုဒ္ျဖင့္ နိဗၺာန ျဖစ္သည္။)
နိ - နိကၡႏၲ ထြက္ေျမာက္ျခင္း
၀ါန - ေျမွးရွက္ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားေသာ တဏွာမွ ထြက္ေျမာက္ျခင္း၊ လြတ္ေျမာက္ျခင္းကို နိဗၺာန္ဟု ေခၚဆိုပါသည္။
တနည္းအားျဖင့္ သႏိ ၱသုခ - အစဥ္ေအးျငိမ္းခ်မ္းသာေနေသာ သေဘာတရား ရုပ္+နာမ္ သေဘာတို႔ ခ်ဳပ္ျငိမ္းျပီး အိုျခင္းကင္းရာ နာျခင္းကင္းရာ ေသျခင္းကင္းရာ ျဖစ္ေသာ အစဥ္အျမဲ ေအးျငိမ္းခ်မ္းသာေနေသာ သေဘာတရားကို သႏိ ၱသုခ - နိဗၺာန္ခ်မ္းသာဟု ေခၚပါသည္။
ပုထုဇဥ္တို႔ခံစားအပ္ေသာ ေ၀ဒယိတ သုခမွာ အေကာင္းအဆိုး ဆင္းရဲ ခ်မ္းသာ အပူအေအးတို႔ကို ၾကံေတြးျပီးလွ်င္ သုခခ်မ္းသာဟု ထင္မွတ္ေနျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ရုပ္ နာမ္ ခ်ဳပ္ျငိမ္းမႈ သႏိ ၱသုခကို ပုထုဇဥ္တို႔ မခံစားၾကရပါ။ အဘယ္ေၾကာင့္နည္း? ရုပ္နာမ္တရားတို႔အေပၚ၌ ခင္မင္တြယ္တာမႈ ေလာဘတရား (၀ါ) လိုျခင္မႈ တပ္မက္မႈ ႏွစ္သက္မႈ စဲြလမ္းမႈတို႔ မကင္းျခင္းေၾကာင့္ နိဗၺာန္ကို မရျခင္း နိဗၺာန္သေဘာကို မသိျခင္း မရျခင္း မခံစားရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
အၾကင္ပုဂၢိဳလ္သည္ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ ပါရမီ ဓာတ္ခံ ပြားမ်ားျပည့္စုံလာအံ့။ ထိုပုဂၢိဳလ္သည္ တိဟိတ္ ပဋိသေႏၶ - ဥာဏ္ပညာ ထက္ျမတ္ေသာ ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ျပီးလွ်င္ ေသာတာပတၲိ မဂ္ဥာဏ္ ဖိုလ္ဥာဏ္ + သကဒါဂါမ္ - မဂ္ဥာဏ္ ဖိုလ္ဥာဏ္၊ အနာဂါမိ မဂ္ဥာဏ္ ဖိုလ္ဥာဏ္၊ အရဟတၲ မဂ္ဥာဏ္ ဖိုလ္ဥာဏ္တို႔ကို ပြားမ်ား အားထုပ္ရရွိအံ့။ ထိုပုဂိၢဳလ္တို႔သည္ မဂ္ပုဂိၢဳလ္၊ ဖိုလ္ပုဂိၢဳလ္ အရိယာပုဂိၢဳလ္ ရွစ္ေယာက္ျဖစ္ျပီးလွ်င္ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာကို လက္၀ါးေပၚမွာ တင္ျပထားေသာ ပတၲျမား ရတနာကို လက္ေတြ႔မ်က္ေတြ႔ သိရွိခံစားရလတၲံ႕။ မ်က္ကြယ္မဟုတ္ - မ်က္ေမွာက္ျပဳရလတၲံ႕။ (ေသေသာ္၏ အျခားမဲ့၌ ပရိနိဗၺာန္ျပဳသည္၏ အျခားမဲ့၌ တဖန္ ဘ၀သစ္ျပန္၍ မျဖစ္ေသာ အစဥ္ထာ၀ရ ေအးျငိမ္း၍ေနေသာ သႏိ ၱသုခ နိဗၺာန ဓာတ္သေဘာျဖင့္ ၀င္စံခိုလံႈရေလေတာ့၏။
ဤသည္တို႔ကို ရည္ရြယ္မွန္းထားျပီးလွ်င္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တိုင္း မဂ္ေလးပါး ဖိုလ္ေလးပါး နိဗၺာန္ခ်မ္းသာ တရားေတာ္ျမတ္ကို ရရ ေရာက္ရ မ်က္ေမွာက္ျပဳရပါလို၏ ဟု ဆုေတာင္းပတၲနာ ျပဳျခင္းျဖစ္ပါသတည္း။


ဤသည္လွ်င္ ၾသကာသ၏ အဓိပၸါယ္ျပီးဆုံး ျပည့္စုံေလာက္ပါျပီ။ က်န္ရွိေနေသာ ပူေဇာ္သကၠာရမႈတို႔၏ အနက္အဓိပၸါယ္တို႔ကို က်ယ္၀န္းမည္စိုး၍ မေရးေတာ့ပါ။ သိလိုပါက မွီကမ္းေသာ ဆရာသမားမ်ား ဗဟုသုတ က်မ္းစာအုပ္မ်ားကို ရႈၾကည့္ၾကပါေလ…

“ဆုေတာင္းပုံ”

“ဆုေတာင္းပုံ”

ထိုရတနာသုံးပါးကို ရွိခိုးကန္ေတာ့ရေသာ အက်ိဳးေၾကာင့္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ မေကာင္းေသာ အျပစ္တို႔မွ ကင္းလြတ္စိတ္ ဆႏၵ အာသီသျဖင့္ ဆုပတၳနာ ျပဳပါသည္။
(က) အပါယ္ေလးပါး
၁။ ငရဲဘုံ - ကိုယ္စိတ္ႏွစ္ပါးလုံး အျမဲမျပတ္ ဆင္းရဲႏိွပ္စက္ခံေနရေသာဘုံ ( မဟာပထ၀ီ ေျမၾကီး၏ ေအာက္ထပ္မွာ ရွိသည္။)
၂။ တိရစၧာန္ဘုံ - လူျပည္မွာ တစပ္တည္းသြားလာလႈပ္ရွား ခံစားေနရေသာ မ်က္ျမင္ တိရစၧာန္မ်ား။
၃။ ျပိတၲာဘုံ - လူျပည္ႏွင့္ တစပ္တည္းပင္ အျမဲမျပတ္ ငတ္မြတ္ဆင္းရဲေနရေသာဘုံ။
၄။ အသူရကယ္ဘုံ - ေန႔မွာ ေခြးစားခံရ၍ ညမွာ နတ္ဘုံနတ္နန္းႏွင့္ ေနရေသာဘုံ ( ပင္လယ္ကမ္းေျခမွာ ေနရသည္ဟု ဆိုသည္။)

(ခ) ကပ္ (၃) ပါး

၁။ ငတ္မြတ္ေခါင္းပါး၍ ေသေၾကပ်က္စီးေသာ ပုဂိၢဳလ္ အခ်ိန္ကာလမ်ားကို ဒုဗိ႓ကၡႏၲရကပ္ ဟု ေခၚသည္။
၂။ ဓါး လက္နက္ ေသနတ္ အစရွိသည္တို႔ေၾကာင့္ ေသေၾကပ်က္စီးျခင္းကို သတၳႏၲရကပ္ ဟု ေခၚသည္။
၃။ အဖ်ားအနာေရာဂါမ်ား ထူေျပာ၍ ေသေၾကပ်က္စီးၾကသည္ကို ေရာဂႏၲရကပ္ဟု ေခၚပါသည္။

လူ႔ျပည္မွာ လူတို႔ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ ၾကီးမားသည့္အခါ ၎ကပ္ၾကီး (၃) ပါး ဆိုက္ေရာက္တတ္၏။
ထို႔ေၾကာင့္ လူတို႔ေလာဘၾကီးလြန္းကလွ်င္ ဒုဗိ႓ကၡေဘး - ငတ္မြတ္ေရးေၾကာင့္ မရိုးေဖြးေတာင္မွ် ပ်က္စီးၾက၏။
လူတို႔ေဒါသ ၾကီးလြန္းကလည္း သတၳႏၲေဘး - သတ္ျဖတ္ေရးေၾကာင့္ ရိုးေဖြးေတာင္မွ် ပ်က္စီးၾက၏။
လူတို႔ေမာဟ ၾကီးလြန္းကလည္း ေရာဂႏၲေဘး - ဖ်ားနာေရးေၾကာင့္ ရိုးေဖြးေတာင္မွ် ပ်က္စီးၾက၏။ (မဃေဒ၀ အလကၤာ)

(ဂ) ရပ္ျပစ္ရွစ္ပါး
၁။ ငရဲဘုံ
၂။ တိရစၧာန္ဘုံ
၃။ ျပိတၲာဘုံ - အသူရကယ္
၄။ ဘုရားပြင့္ေသာအခါ အသက္ရွည္ေသာ နတ္ျဗဟၼာ ျဖစ္ေနရျခင္း
၅။ ဗုဒၶသာသနာ မရွိေသာ ပစၥႏၲရဇ္အရပ္
၆။ မိစာၧဒိဌိ - မွားေသာအယူရွိျခင္း
၇။ ဘုရားႏွင့္ေတြ႔ၾကဳံေသာ္လည္း ဘယ္လိုပင္တရားေဟာေဟာ အသိဥာဏ္ကင္းမဲ့ေသာ (သုဂတိအဟိတ္ ဒိြဟိတ္) ပုဂိၢဳလ္ျဖစ္ရျခင္း
၈။ ဥာဏ္ပညာရွိေသာ (တိဟိတ္) ပုဂိၢဳလ္ ျဖစ္လင့္ကစား ဘုရားသာသနာႏွင့္ မေတြ႔ဆုံရျခင္း
ဤသည္တို႔ကား ရပ္ျပစ္ရွစ္ပါး ျဖစ္ပါသည္။
(ျပိတၲာ ႏွင့္ အသူရကယ္ကို သေဘာတူညီသည့္ လကၡဏာျဖစ္၍ (၃) နံပါတ္မွာ တစ္ခုဘဲ ေကာက္ယူရပါသည္။
ဤအရပ္ ဤဘုံ ဤဌာန ရွစ္ပါးကား နိဗၺာန္ကို မရႏို္င္ မေရာက္ႏိုင္ေသာ အျပစ္ျဖစ္ပါသည္။
ေဆာင္ပုဒ္။ ။ ဘုရားျဖစ္ခါ ပါယ္ (၃) ရြာႏွင့္ ဒီဃာယုနတ္ ျဖစ္လပ္ပစၥန္ မိစာၧဥာဏ္ရွိ ဥာဏ္မရွိသား ဥာဏ္ရွိညားလည္း ဘုရားမျဖစ္ ေဟာေဖာ္လွစ္သည္ ရပ္ျပစ္ရွစ္ပါး သရုပ္တည္း……….

(ဃ) ရန္သူမ်ိဳးငါးပါး
၁။ ေရ
၂။ မီး
၃။ မင္း
၄။ ခိုးသူ
၅။ မခ်စ္ႏွစ္ေသာသူ
ေဆာင္ပုဒ္။ ။ ေရ + မီး + မင္း + ခိုး၊ မခ်စ္ႏိုး၊ ငါးမ်ိဳးရန္သူပ…

(င) ၀ိပၸတၲိတရား (၄)ပါး
၁။ ကာလ၀ိပၸတၲိ
၂။ ဥပဓိ၀ိပၸတၲိ
၃။ ဒိဌိ၀ိပၸတၲိ
၄။ ပေယာဂ၀ိပၸတၲိ - ပ်က္စီးမႈ ေလးပါး

၁။ ကာလ၀ိပၸတၲိ ဟူသည္ကား လူမ်ား အက်င့္စာရိတၱ ပ်က္ေနေသာ အခိ်န္ကာလ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ မင္းမ်ားပ်က္စီးေနေသာ အခ်ိန္ကာလကို ေခၚပါသည္။
၂။ ဥပဓိ၀ိပၸတၲိ ဟူသည္ကား လူျဖစ္ပါလည္း ကိုယ္လက္အဂၤါ ခ်ိဳ႔ယြင္း ပ်က္စီးျခင္းကို ေခၚပါသည္။
၃။ ဒိဌိ၀ိပၸတၲိ ဟူသည္ကား အယူေဖာက္ျပန္ ပ်က္စီးျခင္းကို ေခၚပါသည္။
၄။ ပေယာဂ၀ိပၸတၲိ ဟူသည္ကား ကိုယ္က်င့္သီလပ်က္စီးမႈကို ဆိုပါသည္။

(စ) ဗ်ႆနတရား (၅)ပါး
၁။ ညာတိဗ်ႆန
၂။ ေဘာဂဗ်ႆန
၃။ ေရာဂဗ်ႆန
၄။ သီလဗ်ႆန
၅။ ဒိဌိဗ်ႆန

၁။ ညာတိဗ်ႆန - အေဆြအမ်ိဳးတို႔ ပ်က္စီးျခင္း
၂။ ေဘာဂဗ်ႆန - စည္းစိမ္ဥစၥာ ရတနာတို႔၏ ပ်က္စီးျခင္း
၃။ ေရာဂဗ်ႆန - အနာေရာဂါ ဖိစီးႏိွပ္စက္၍ ပ်က္စီးျခင္း
၄။ သီလဗ်ႆန - အက်င့္သီလ စာရိတၲ ပ်က္စီးျခင္း
၅။ ဒိဌိဗ်ႆန - အယူ၀ါဒ ပ်က္စီးျခင္း
ေဆာင္ပုဒ္။ ။ညာတိ ေဘာဂ ေရာဂါ သီလ ဒိဌိပ ငါး၀ပ်က္စီးျခင္း

၀ိပၸတၲိ ႏွင့္ ဗ်ႆနတို႔မွာ သံတူေၾကာင္းကြဲ အဓိပၸါယ္ အတူတူပင္ တိုက္ရိုက္အနက္ျပန္ေသာ္ ၀ိပၸတၲိ - ယိုယြင္းမႈ၊ ခိ်ဳ႔ယြင္းမႈ။ ဗ်ႆန - ပ်က္စီးမႈ ျဖစ္ပါသည္။
ဤသို႔လွ်င္ ရိွခိုးပူေဇာ္ျခင္း၏ တည္ရာျဖစ္ေသာ ရတနာသုံးပါးကို ခြင့္ေတာင္းျပီးလွ်င္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တိုင္း ကနဦးအစ ၾသကာသ ဆိုျပီးလွ်င္ အျပစ္ခပ္သိမ္းမွ ကင္းေပ်ာက္၍ အဆုံးဘ၀ နိဗၺာန္ေရာက္ရန္အထိ ဆုေတာင္းကန္ေတာ့ၾကပါသည္။

ငါးပါးသီလ ခံယူေဆာက္တည္ပုံ

ငါးပါးသီလ ခံယူေဆာက္တည္ပုံ

ၾသကာသ ၾသကာသ ၾသကာသ ကာယကံ ၀စီကံ မေနာကံ တည္းဟူေသာ ကံသုံးပါးတို႔တြင္ တပါးပါးေသာ ကံျဖင့္ ျပစ္မွားမိသည္ရွိေသာ္ ထိုအျပစ္တို႔ကို ေပ်ာက္ပါလိုေသာေၾကာင့္ ေပ်ာက္ပါေစျခင္း အက်ိဳးငွာ ပထမ ဒုတိယ တတိယ တစ္ၾကိမ္ ႏွစ္ၾကိမ္ သုံးၾကိမ္ေျမာက္ေအာင္ ဘုရားရတနာ၊ တရားရတနာ၊ သံဃာရတနာ ရတနာျမတ္သုံးပါး အေပါင္းကို ဘုရားတပည့္ေတာ္ လက္အုပ္မိုး၍ ရွိခိုးကန္ေတာ့ပါ၏ အရွင္ဘုရား..
ကန္ေတာ့ရေသာ အက်ိဳးအားေၾကာင့္ အပါယ္ေလးပါး ကပ္သုံးပါး ရပ္ျပစ္ရွစ္ပါး ရန္သူမ်ိဳးငါးပါး ၀ိပတိၲတရားေလးပါး ဗ်ႆနတရား ငါးပါး
တို႔မွ အခါခပ္သိမ္း ကင္းလြတ္ျငိမ္းသည္ျဖစ္၍ အဆုံးဘ၀၌ မဂ္တရား ဖုိလ္တရား နိဗၺာန္ခ်မ္းသာ တရားေတာ္ျမတ္ကို ရရ ေရာက္ရ မ်က္ေမွာက္ျပဳရပါလို၏ အရွင္ဘုရား…
အဟံဘေႏ ၱ တိသရေဏန သဟ ပဥၥသီလံ ဓမၼံ ယာစာမိ အႏုဂၢဟံ ကတြာ သီလံေဒထ ေမဘေႏ ၱ
ဒုတိယမၸိ အဟံဘေႏ ၱ တိသရေဏန သဟ ပဥၥသီလံ ဓမၼံ ယာစာမိ အႏုဂၢဟံ ကတြာ သီလံေဒထ ေမဘေႏ ၱ
တတိယမၸိ အဟံဘေႏ ၱ တိသရေဏန သဟ ပဥၥသီလံ ဓမၼံ ယာစာမိ အႏုဂၢဟံ ကတြာ သီလံေဒထ ေမဘေႏ ၱ
(အာမ ဘေႏၱၱပါဘုရား)
နေမာတႆ ဘဂ၀ေတာ အရဟေတာ သမၼာ သမၺဳဒၶႆ
(၃) ေခါက္ဆိုရန္
ဗုဒၶ သရဏံ ဂစာၧမိ
ဓမၼံ သရဏံ ဂစာၧမိ
သံဃံ သရဏံ ဂစာၧမိ
ဒုတိယမၸိ ဗုဒၶ သရဏံ ဂစာၧမိ
ဓမၼံ သရဏံ ဂစာၧမိ
သံဃံ သရဏံ ဂစာၧမိ
တတိယမၸိ ဗုဒၶ သရဏံ ဂစာၧမိ
ဓမၼံ သရဏံ ဂစာၧမိ
သံဃံ သရဏံ ဂစာၧမိ
(အာမ ဘေႏၱၱပါဘုရား)

၁။ ပါဏာတိပါတာ ေ၀ရမဏိ
၂။ အဒိႏၷာ ဒါနာ ေ၀ရမဏိ
၃။ ကာေမသု မိစၧာစာရာေ၀ရမဏိ
၄။ မုသာ၀ါဒါ ေ၀ရမဏိ
၅။ သုရာေမရယ မဇၩပမာဒဌာနာ ေ၀ရမဏိ

(အာမ ဘေႏၱၱပါဘုရား)

ဗုဒၶဘာသာ ထုံးတမ္းစဥ္လာအရ ေကာင္းမႈ ကုသိုလ္ တစ္ခုုခုျပဳတိုင္း သီလကို အရင္ပထမ ေဆာက္တည္ရပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ အလွဴေပးတဲ့ေနရာ ျဖစ္ေစ၊ ဘာ၀နာ ကုသိုလ္ လုပ္တဲ့ေနရာမွာျဖစ္ေစ ေရွးဦးစြာ ကိုယ္က်င့္တရား သီလတရား စင္ၾကယ္ေနမွ အက်ိဳးထိေရာက္မႈ ရွိသည္။ သီလပ်က္ျပား၍ ယုတ္မာညစ္ညမ္းစြာႏွင့္ ျပဳလုပ္ေသာ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈသည္ အက်ိဳးတရား မမ်ားလွေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ေရွးဦးစြာ သီလကို ေဆာက္တည္ က်င့္သုံးၾကရပါသည္။
ယခုေဆာက္တည္အပ္ေသာ ငါးပါးသီလကို လူတို႔ေလးစားအပ္ေသာေၾကာင့္ ဂရုဓမၼ သီလ ဟူ၍ ေခၚသည္။
ေနာက္တခုက လူတို႔ကိုယ္မွာ အျမဲ၀တ္ဆင္ထားေသာ ပုဆိုး ထမီကဲ့သို႔ အျမဲ ေစာင့္ေရွာက္ ျပဳက်င့္အပ္ေသာ သီလျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ နိစၥသီလ ဟူ၍လည္း ေခၚပါသည္။

“အဓိပၸါယ္ ေဖာ္ျပခ်က္”

ၾသကာသ - ဟူေသာ အဓိပၸါယ္မွာ တည္ရာ မွီရာဟု အနက္သေဘာရပါသည္။
ရွိခိုးျခင္း၏ တည္ရာ ျမတ္ႏိုးျခင္း၏တည္ရာ ပူေဇာ္ျခင္း၏ တည္ရာျဖစ္ေတာ္မူေသာ ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာ ရတနာသုံးပါးအား တိုင္တည္ဆိုလိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ထိုရတနာျမတ္သုံးပါးတို႔အား ကာယကံ - ကိုယ္ျဖင့္ျပစ္မွားမႈ၊ ၀စီကံ - ႏႈတ္ျဖင့္ ျပစ္မွားမႈ၊ မေနာကံ - စိတ္ျဖင့္ျပစ္မွားမႈ။ ထိုအျပစ္တို႔ကို ေပ်ာက္ပါေစျခင္း အက်ိဳးငွာ တစ္ၾကိမ္ ႏွစ္ၾကိမ္ သုံးၾကိမ္တိုင္ေအာင္ လက္စုံမိုး၍ ရွိခိုးကန္ေတာ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

စာေရးသူ၏ စာအုပ္ေရးသားရျခင္း ရွင္းလင္းခ်က္

ဤစာအုပ္သည္ မွတ္တမ္းမွတ္စု စာအုပ္မဟုတ္ပါ။ သားသမီး မိသားစုတို႔ ၾကည့္ရႈ မွတ္သား က်က္မွတ္ရန္ တတ္ႏိုင္သမွ် စြမ္းအားရွိသမွ် ေရးသားပါမည္။
ကေလးဘ၀ ငယ္စဥ္ကစျပီး ငါ၏ အနႏ ၱဂုဏ္အင္ေက်းဇူးရွင္ မိဘမ်ားသည္ ၾသ၀ါဒ ဆုံးမ အျမဲေပးလွ်က္ရွိပါသည္။ ယဥ္ေက်းမႈ လိမၼၼာမႈရွိေစရန္ အျမဲတမ္း သြန္သင္ဆုံးမျပီး ေကၽြးေမြးျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ပါသည္။
လူဘ၀သို႔ ေရာက္၍ (၅) ႏွစ္သားရွိလွ်င္ စာေပသင္ၾကားႏိုင္ရန္ ေက်ာင္းမွာထားျပီးလွ်င္ ဦးရီး အရင္းမ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ဆရာေတာ္ဘုန္းၾကီး ဦးဇာဂရ၊ ဦးကု႑လတို႔မွ လူ႔ဘ၀၏ ထူးခၽြန္ေျပာင္ေျမာက္ေစရန္ ေစတနာထားျပီးလွ်င္ ေလာကုတၱရာ စာေပ ေလာကီစာေပ ဗဟုသုတ ေရးရာ အျဖာျဖာတို႔ကို ဂရုတစိုက္ သင္ၾကားေပးခဲ့ပါသည္။
အျခားေသာ ဆရာမ်ားထံကိုလည္း အပ္ႏွံ၍ ေလာကီပညာ ေလာကုတၱရာ ပညာအျဖာျဖာတို႔ကို သင္ၾကားလိုက္နာေစခဲ့ပါသည္။
မိဘေက်းဇူး ဆရာသမားတို႔၏ ေက်းဇူးကား အလြန္ၾကီးမားပါဘိ
ေက်းဇူးတုံ႔ျပန္ႏိုင္ရန္လည္း အလြန္ခဲရင္းပါဘိ၏။
လူ႔ဘ၀ဆိုသည္မွာလည္း အလြန္ရခဲပါဘိ… ရျပန္ညားလည္း မိေကာင္းဘေကာင္း ဆရာသမားေကာင္းႏွင့္ ေတြ႔ဆုံရန္ အလြန္ခဲရင္းေလစြ တကား….
လူ႔ဘ၀မွာ အမွီသဟဲ ေကာင္းေကာင္းႏွင့္ ေတြ႔ဆုံရလွ်င္ ဘ၀တန္ဖိုး လူျဖစ္က်ိဳးနပ္ပါလိမ့္မည္။ သို႔မဟုတ္လွ်င္ လူပင္ျဖစ္လင့္ကစား အက်ိဳးနည္း၍ ဆင္းရဲအတိႏွင့္သာ ၾကံဳေတြ႔ရွာၾကလိမ့္မည္။
ဗုဒၶျမတ္စြာေဟာျပသည္မွာ စက္(၄) ပါးႏွင့္ ျပည့္စုံမွ လူျဖစ္က်ိဳးနပ္သည္ဟု ဆိုပါသည္။ စက္ (၄) ပါးကား
(၁) ပတိရူပေဒသ၀ါသစက္
(၂) ပုေဗၺစ ကတပုညတာစက္
(၃) အတၱသမာပဏိဓိစက္
(၄) သပၸဴရိသူပနိသ်စက္

ဟူ၍ ၄ ပါး ျဖစ္ပါသည္။

(၁) တင့္အပ္ေလွ်ာက္ပတ္ေသာ အရပ္၌ ေနရျခင္းကို ပတိရူပေဒသ၀ါသစက္ ရသည္ဟု ဆိုပါသည္။ ထိုတြင္ ပညာရွိ ပုဂၢၢိဳလ္မ်ား ေနထိုင္ရာေဒသ၊ က်န္းမာေရးအတြက္ ေဆးဆရာရွိေသာေနရပ္၊ စား၀တ္ေနေရးအတြက္ လယ္ယာလုပ္ခင္း အဆင္ေျပ စီးပြားေရးအဆင္ေျပ၊ ထင္းေရ အဆင္ေျပေသာ ေနရပ္၌ ေနထိုင္ရျခင္း စသည္တို႔ ျဖစ္ပါသည္။
(၂) ပုေဗၺစ ကတပုညတာ - ေရွးေရွးေသာဘ၀ ေရွးေရွးေသာ အခ်ိန္ကာလက ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ ျပဳခဲ့ျခင္းရွိျခင္း
(၃) အတၱသမာ ပဏီဓိ - ယခုဘ၀မွာ ေကာင္းမြန္စြာ ေနထိုင္ႏိုင္ေသာ ပုဂိၢဳလ္၊ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ ရွိေသာ ပုဂိၢဳလ္ျဖစ္ရမည္။
(၄) သပၸဴရိသူ ပနိသ်စက္ - ဆိုသည္မွာ မိမိအေပၚ အျမဲတမ္း သြန္သင္ၾသ၀ါဒေပးေနေသာ မိဘဆရာသမားမ်ား၊ အတတ္ပညာ ဗဟုသုတ အျဖာျဖာကို သင္ၾကားေပးေနေသာ ဆရာမ်ား၊ လိမ္မာယဥ္ေက်း ရွိေစရန္ သြန္သင္ျပသေပးေနေသာ ထိုပုဂိၢဳလ္မ်ား ႏွင့္ မီွ၀ဲ အတူေနထိုင္ရျခင္း။
အထက္ေဖာ္ျပပါ စက္ (၄) ပါးႏွင့္ ျပည့္စုံသူဆိုလွ်င္ လူ႔ဘ၀မွာ လူျဖစ္က်ိဳးနပ္သည္ဟု ရွင္ေတာ္ဘုရားမွ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ပါသည္။
ေဟာၾကားေတာ္မူသည့္ အတိုင္းလည္း ယခုဘ၀ ေနာင္ဘ၀ ေနႏိုင္ရန္ ကုသုိလ္ေကာင္းမႈ ျပဳလုပ္အားထုပ္ ဆုေတာင္းျခင္းအမႈ ျပဳလုပ္ၾကရပါသည္။
ဤသို႔စကားပ်ိဳးေထာင္ေနျခင္းသည္ သားသမီးတို႔၏ ဘ၀အတြက္
(၁) လိမၼာယဥ္ေက်းေစရန္၊
(၂) လိမၼာယဥ္ေက်းျပီး အသိပညာ ၾကြယ္၀ေစရန္၊
(၃) အသိပညာၾကြယ္၀ျပီး ကိုယ္က်င့္သီလ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ
ျပည့္၀ေစရန္၊
(၄) ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ ျပည့္စုံ၍ လူ႔ဘ၀ တန္ဖိုးရွိျပီး လူျဖစ္က်ိဳးနပ္ေစရန္၊
(၅) ယခုဘ၀မွာ လူျဖစ္က်ိဳးနပ္၍ ဘ၀အဆက္ဆက္မွာ မ်က္ႏွာပန္းလွ၍ အထက္တန္းက်က် ေနႏိုင္ေစရန္ ရည္ရြယ္ပါသည္။

ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ အေဖတို႔၏ ေက်းဇူးရွင္မ်ား ျဖစ္ၾကေသာ
မိခင္၊ ဖခင္မ်ားႏွင့္ ဆရာသမားတို႔၏ ေက်းဇူးေတာ္ အနႏၲကို တဘက္တလမ္းမွ ေနျပီး ေက်းဇူးဆပ္ရန္ ရည္ရြယ္ပါသည္။
ငယ္စဥ္က သင္ၾကားထားခဲ့ေသာ စာေပ က်မ္းဂန္မ်ား က်က္မွတ္ထားခဲ့ေသာ စာေပမ်ားကို ရြတ္ဖတ္ပြားမ်ားေနလွ်င္ ဘာ၀နာ ကုသိုလ္ ျဖစ္သည့္အတိုုင္း အျမဲတမ္း အာစိဏၰကံ - ကုသိုလ္ျဖစ္ပါ၍ ပါရမီကို ေလ့လာဆည္းပူးေနျခင္းပါ။
ထိုစကားကို ထင္ရွားေအာင္ ျပဦးမည္။
ေန႔စဥ္ ညစဥ္ အၾကိမ္ၾကိမ္ အဖန္ဖန္ အထပ္ထပ္ အခါခါ ျပဳလုပ္အပ္ေသာ ကုသိုလ္လုပ္ငန္းကို အာစိဏၰကံ ကုသိုလ္လုပ္ငန္းဟု ေခၚသည္။
တနည္း အျမဲတန္းေလ့လာဆည္းပူးေနသည့္ အတြက္ ပါရမီ ကုသိုလ္ဟုလည္း ေခၚသည္။
ပဌါန္းေဒသနာေတာ္မွာေဟာၾကားထားေသာ ၂၄ ပစၥည္းတို႔တြင္ ထပ္ကာထပ္ကာ ပြားမ်ားေနေသာ ကုသိုလ္လုပ္ငန္းမ်ား တနည္းအားျဖင့္ ေရွ႔စိတ္အစဥ္မွ ေနာက္စိတ္အစဥ္ လိုက္ေနေသာ ကုသိုလ္တရားမ်ားကို အာေသ၀န ပစၥၥည္းတပ္သည္ဟု ဆိုပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ အေဖ အေမႏွင့္တကြ ငါ့ကို မွီခိုေနထိုင္ၾကေသာ တူ၊ တူမ၊ သား၊ သမီး ေျမးတို႔အား အက်ိဳးရွိေစႏိုင္ရန္ ဘာသာ ယဥ္ေက်းမႈ ကုသိုလ္တရား ေန႔စဥ္ပြားမ်ားႏိုင္ေစရန္ ငယ္စဥ္က က်က္မွတ္ထားေသာ စာေပတရားမ်ား၊ ဘုရားရွိခိုး ပရိတ္ရြတ္ ေမတၱာဘာ၀နာ အႏၱရာယ္ကင္းဂါထာ စသည္မ်ားကို အတတ္ႏိုင္ဆုံး ေရးသားခဲ့အံ့.. ၾကိဳးစား၍ ရြတ္ဖတ္ပူေဇာ္ႏိုင္ၾကပါေစသတည္း…….

ေသာင္းလိႈင္
၁၃၅၁ ခု ေႏွာင္းတန္ခူးလဆန္း (၃) ရက္

“ကမၼ”

“ကမၼ”


အကုသိုလ္ကံ - မေကာင္းေသာအလုပ္
ကုသိုလ္ကံ - ေကာင္းေသာအလုပ္
ကံ ဆိုသည္မွာ ကမၼၼ ဟူေသာ ပါဠိစကားမွ ဆင္းသက္လာေသာ စကားျဖစ္ပါသည္။ ကမၼၼ ဆိုသည္မွာ မိမိျပဳအပ္ေသာ မေကာင္းေသာအလုပ္၊ ေကာင္းေသာအလုပ္ျဖစ္၍ မေကာင္းေသာအလုပ္ကို ျပဳလုပ္လွ်င္ မေကာင္းေသာ အက်ိဳးတရားကို ခံစားရျပီး ေကာင္းေသာအလုပ္ကို လုပ္လွ်င္ ေကာင္းေသာအက်ိဳးကို ခံစားရမည္ ျဖစ္ပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ေလာကမွာ ကံ ဥာဏ္ ၀ီရိယ တရား (၃) ပါးျပည့္စုံပါလွ်င္ လူတြင္ လူခၽြန္ လူလြန္ ျဖစ္နိဳင္သည္ဟု ဆိုပါသည္။
ေကာင္းေသာ ကုသိုလ္ကံ ေကာင္းေသာ အၾကံအစီ ဥာဏ္ပညာ၊ ေကာင္းေသာ အားထုပ္ၾကိဳးစားမႈ ၀ီရိယဆိုတဲ့ တရား လက္ကိုင္ထားရွိသူမွာ မလဲႊမေသြ လူျပည့္မွာ လူျဖစ္က်ိဳးနပ္ရမည္မွာ ပုံေသမုခ် ျဖစ္ပါသတည္း….
ထို႔ေၾကာင့္ မဟာသုတကာရီမဃေဒ၀လကၤာမွာ မာန္လည္ဆရာေတာ္ၾကီးမွ ဤသို႔ဆုံးမေတာ္မူခဲ့သည္။

အကုသလ ကုသလ၏
ကမၼသကာ လကၡဏာကို
ျမဲစြာ၀မ္းတြင္း ႏွလုံးသြင္းေလာ့
မပ်င္းကုသိုလ္ ထိုပုဂၢိဳလ္ကား
ကိုယ့္ကိုခ်စ္သူ မည္ေသာဟူ၏
အယူမယြင္း ေဆာက္တည္ျခင္းျဖင့္
ကံရင္းမူလ ၀ီရိယႏွင့္
ဥာဏေထာက္ကူ ရွိသည့္သူမွ
လူတြင္ လူခၽြန္ လႊားတံခြန္သို႔
လူမြန္တစ္ေယာက္ တစ္ေခၚေလာက္ေအာင္
ခါေရာက္ခ်ိန္ဆုံး တုမဲ့ႏႈံး၍
ေရႊဘုန္းေမာ္ရမည္ကိုကာ……..

မိဘေမတၱာ ရတုပိုဒ္စုံ၏ အႏွစ္ခ်ဳပ္

ျပဆိုခ့ဲေသာ ကဗ်ာမ်ား၏ အဓိပၸါယ္ လိုရင္းမွာ လူ႔ဘ၀၏ သာယာေအးခ်မ္းစြာ ေနႏိုင္ေရးအတြက္ အဓိကရွာမွီးလိုလားအပ္ေသာ “ပညာႏွင့္ ဥစၥာ” ျပည့္စုံရုံႏွင့္ကား မျပီးေသးပါ။ လူ၏ ဘ၀တန္ဖိုး မရွိလွေသးပါ။ “အခ်ိန္တိုင္းမွာ ဥာဏ္ပညာႏွင့္ ဥစၥာ ကုသိုလ္ ထိုထိုရရာသုံး” ဟု ပညာရွိမ်ား ဆုံးမခဲ့ပါသည္။
ကုသိုလ္ဆိုသည္ကား ကုသလ ဟူေသာ ပါဠိစကားမွ ဆင္းသက္သည့္ ပါဌ္ပ်က္စကား ျဖစ္ပါသည္။
ကု=စက္ဆုပ္ရြံရွာအပ္ေသာ
သလ = ယုတ္မာေသာ အလုပ္ကို မျပဳလုပ္ျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။
မေကာင္းေသာ အလုပ္အကိုင္ မေကာင္းေသာ အေျပာအဆိုမေကာင္းေသာ စိတ္အၾကံအစည္တို႔ကို မျပဳလုပ္ မေျပာဆို မၾကံစည္ျခင္းကိုပင္ ကုသိုလ္လုပ္ငန္း ကုသိုလ္ျပဳျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ဗုဒၶ၏ အဘိဓမၼာအရ ဗုဒၶေဟာေျပာခ်က္အရဆိုလွ်င္
၁။ ဒါနမႈ ျပဳလုပ္ျခင္း
၂။ သီလမႈ ျပဳလုပ္ျခင္း
၃။ ဘာ၀နာမႈ ျပဳလုပ္ျခင္း တို႔ကို ကုသိုလ္လုပ္ငန္း ကုသိုလ္ျပဳလုပ္ျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။
ဒါနမႈဆိုသည္ကား လွဴမႈ၊ ဒါန္းမႈ ေပးကမ္းမႈ စြန္႔ၾကဲမႈတို႔ကို ဒါနကုသိုလ္ဟု ေခၚဆိုျခင္းျဖစ္ပါသည္။
သီလမႈ ဆိုသည္ကား ကိုယ္က်င့္တရားေစာင့္ထိမ္းမႈ အေလ့အက်င့္ (ငါးပါးသီလ၊ ရွစ္ပါးသီလ၊ ဆယ္ပါးသီလ) စေသာ မေကာင္းေသာ အလုပ္အကိုင္ အေျပာအဆို အၾကံအစီတို႔ကို လုံျခံဳေအာင္ ေစာင့္ေရွာက္ထိမ္းသိမ္းျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။
ဘာ၀နာမႈ ဆိုသည္ကား ပြားမ်ားျခင္းကို ဘာ၀နာဟု ဆိုပါသည္။ မိမိျပဳလုပ္အပ္ေသာ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ေကာင္းေသာလုပ္ငန္းမ်ားအေပၚ၌ အဘန္ဘန္အထပ္ထပ္ အခါခါ အၾကိမ္ၾကိမ္ ေအာက္ေမ့သတိရျခင္း
ဘုရား တရား သံဃာ မိဘဆရာတို႔၏ ဂုဏ္ေက်းဇူးကို အၾကိမ္ၾကိမ္ အဖန္ဖန္ အထပ္ထပ္ အခါခါ သတိရ ေအာင့္ေမ့ျခင္း-
ဗုဒၶျမတ္စြာ၏ ေဟာၾကားခဲ့ေသာ စာေပ တရားမ်ားကို က်က္မွတ္ျပီး ညစဥ္ ရြတ္ဖတ္ပူေဇာ္ျခင္း
အားလုံး သတၱ၀ါမ်ား အေပၚ ခ်မ္းသာပါေစ က်မၼာပါေစ ဟူ၍ ႏႈတ္ျဖင့္ စိတ္ျဖင့္ အျမဲႏွလုံးသြင္းေအာင့္ေမ့ျခင္း
ဗုဒၶျမတ္စြာ ေဟာၾကားခဲ့သည့္ မေဖာက္မျပန္ အမွန္ျဖစ္ေသာ မိမိတို႔၏ ရုပ္ နာမ္ စိတ္ ခႏၶၶာသေဘာ ပတ္၀န္းက်င္ ေလာကၾကီး၏ သေဘာတို႔သည္ မည္သည့္အခါမွ် တည္တန႔္ျခင္းမရွိ ေဖာက္ျပန္ပ်က္စီး ျဖစ္ပ်က္ေနပါကလားဆိုတဲ့ အနိစၥ သေဘာလကၡာ
ထိုသို႔ မျမဲျခင္း သေဘာတို႔သည္ ေရြ႕ေလွ်ာပ်က္စီး၍ ခ်မ္းသာျခင္း မရွိဘဲ ဆင္းရဲျခင္း အတိသာျဖစ္ပါကလားဟု
ဆိုတဲ့ ဒုကၡၡသေဘာ လကၡၡဏာ၊
ထိုသို႔ မျမဲ ဆင္းရဲတဲ့ ရုပ္နာမ္ သေဘာတို႔သည္ အစိုးမရျခင္း မိမိအလိုသို႔ မလိုက္ျခင္း အႏွစ္သာရ ဘာမွ် မရွိျခင္းဆိုတဲ့ အနတၱ သေဘာလကၡဏာတို႔ကို အၾကိမ္ၾကိမ္ အဖန္ဖန္ အထပ္ထပ္ အခါခါ သတိရ ပြားမ်ားျခင္း……
ဤဆိုအပ္ခဲ့ျပီးသည္တို႔ကား ဘာ၀နာအလုပ္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။
အခ်ဳပ္အားျဖင့္ဆိုရေသာ္ မေကာင္းေသာအလုပ္၊ မေကာင္းေသာအေျပာအဆို၊ မေကာင္းေသာအၾကံအစီတို႔သည္ အကုသိုလ္မႈ အကုသို္လ္ လုပ္ငန္းျဖစ္၍ ေကာင္းျမတ္ေသာအလုပ္ ကာယကံမႈ၊ ေကာင္းျမတ္ေသာ အေျပာအဆို ၀စီကံမႈ၊ ေကာင္းျမတ္ေသာ အၾကံအစီ မေနာကံမႈတို႔သည္ ကုသိုလ္တရား ကုသိုလ္လုပ္ငန္းဟု သေဘာေပါက္ျပီးလွ်င္ ကုသိုလ္တရားမ်ားကို ပြားမ်ားအားထုပ္ ျပဳက်င့္လုပ္ေဆာင္ၾကပါကုန္ေလာ့………
မိဘေမတၱာ

မိဘေမတၱာ ရတု ပိုဒ္စုံ စကားေျပ

စကားေျပ

၁။ သမီးတို႔ သားတို႔၏ အနႏၱဂုဏ္အင္ ေက်းဇူးရွင္ျဖစ္ေသာ မင္းတို႔၏ ေမြးဖခင္သည္ သားသမီးမ်ား၏ ဘ၀ေနာင္ေရးအတြက္ ကဗ်ာေလးလုံးစပ္ျဖစ္ေသာ ရတု ပိုဒ္စုံ (၃) ပိုဒ္ျဖင့္ စီကုံးေရးသား၍ ထားခဲ့အံ့
ဃရာ၀ါသ သမၺႏၶႏွင့္ ဟူေသာ စကား၏ အဓိပၸါယ္မွာ အိမ္ရာေထာင္ျခင္း အလုပ္သည္ အလြန္က်ဥ္းေျမာင္း၍ မသက္သာ မေခ်ာင္လြယ္ဘဲ ဆင္းရဲအတိႏွင့္သာ ေနရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ထိုသို႔ ၾကပ္တည္းက်ဥ္းေျမာင္း၍ ကိစၥအ၀၀ လုပ္ငန္းအရပ္ရပ္တို႔ျဖင့္ ေနထို္င္ၾကရေသာ လူတို႔ေဘာင္ လူတို႔ဘ၀ကား အတတ္ပညာ ထြန္းထြန္းေျပာင္ေျပာင္ႏွင့္ ပစၥည္းဥစၥာေပါမ်ား ကုံလုံၾကြယ္၀မွသာလွ်င္ အရာရာမွာ ေက်ာ္ေစာသတင္း ပ်ံ႕ႏွံ႔ျခင္းရွိလွ်က္ ေအးေအးေဆးေဆး ၾကည္ၾကည္သာသာႏွင့္ အစဥ္ထာ၀ရ ပြင့္လန္းေနေသာ “ပန္းကေလး” ပမာ ရွိလိမ့္မည္မွာ ေသခ်ာပါသတည္း…..

၂။ အရွည္ေတြးေျမွာ္၍ ေရးဦးအံ့…. မင္းတို႔၏ မိခင္ ဖခင္မ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ငါတို႔သည္ သားသမီးတို႔၏ ဘ၀ေနာင္ေရး အတြက္ အတတ္ပညာ တတ္ပါေစေတာ့ဟု သေဘာထားျပီးလွ်င္ ပစၥည္းဥစၥာ အကုံအက်ခံလွ်က္ ငယ္စဥ္ေတာင္ေက်း ကေလးဘ၀မွ အစျပဳ၍ ဆင္းရဲဒုကၡခံျပီး ဆရာသမားမ်ားထံ အပ္ႏွံခါ ပညာရင္ႏို႔ ေသာက္စို႔ေစခ့ဲပါသည္။
ထိုကဲ့သို႔ ငယ္စဥ္ကာလတိုင္ ေက်ာင္းမွာထား၍ ပညာသင္ခဲ့ေစျခင္းသည္ သားသမီးတို႔ လိမၼာေရးျခားရွိေစရန္ အတတ္ပညာမ်ားျပား တတ္သိႏိုင္ေစရန္ လူ႔ဘ၀အလယ္မွာ ပညာျဖင့္ ထယ္ထယ္၀ါ၀ါ ေတာက္ၾကြားေနႏိုင္ရန္ ေစတနာထားျခင္းသည္ သားသမီးတို႔၏ ျမင့္ျမတ္ေသာ မဟာလမ္းမၾကီးေပၚသို႔ တင္ပို႔လိုက္ေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ ျဖစ္ပါသတည္း……

၃။ ေအးျမသီတာ ဟု ေရးဖဲြ႔ျခင္းသည္ သားသမီးတို႔အား တင္စား၍ သီတာေရစဥ္ပမာ ဆိုလိုက္ျခင္း ေခၚလိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
အလြန္ေအးျမေသာ သီတာေရကို ေသာက္သုံးရတဲ့အခါ ပူအိုက္ဆာမြတ္ေနေသာသူအဘို႔ ဘ၀င္စိတ္ႏွလုံးပါ ခ်မ္းသာေအးျမသြားသလို သားသမီးတို႔၏ မ်က္ႏွာကို ျမင္လိုက္သည့္အခါ အလြန္ပူေဆြးေနေသာ စိတ္ႏွလုံးပင္ ေအးျမ၍ သြားရပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ “သားတို႔ရုပ္ရည္ သီတာမည္သား ေရၾကည္ခ်မ္းျမ တေပါက္က်က မိဘတို႔၀မ္း ျငိမ္းစတမ္းတည့္” ဟု ေရွးပညာရွိၾကီးမ်ားမွ ဖဲြ႔ႏဲြ႔စပ္ဆိုခဲ့ပါသည္။
ထိုသို႔သီတာေရပမာ ျဖစ္သည့္ သမီးသားတို႔ ေမႊးၾကည္ေအးခ်မ္းသာယာေစရန္ ေရးခဲ့ပါအုံးအံ့……
အထက္ပါ ဒုတိယပိုဒ္၌ ျပခဲ့ေသာ အတိုင္းျမင့္မားေသာ မဟာလမ္းမၾကီးေပၚသို႔ အထက္တန္းက်က်ႏွင့္ တက္လွမ္း၍ စခမ္းသြားႏိုင္ရန္ စိတ္အားသန္ျပီး မိဘႏွစ္ပါးတို႔မွာ မျပတ္ေသာလုံ႔လ၀ီရိယျဖင့္ ၾကိဳးၾကိဳးစားစား အားထုပ္ဆည္းပူးခဲ့ရပါသည္။
ထိုသို႔ မိဘႏွစ္ပါးတို႔မွ ၾကီးမားေသာေစတနာထား၍ ျပဳလုပ္ေပးခဲ့ေသာ ေက်းဇူးကို တုံ႔ျပန္ဘို႔ရာ တာ၀န္သည္ သားသမီးတို႔၏ တာ၀န္သာ ျဖစ္ပါသည္။
ေက်းဇူးတုံ႔ျပန္ဘို႔ ဆိုသည္မွာ ျပန္လည္လုပ္ေကၽြးရမည္ဟု မဆုိလုိပါ။ မိဘတို႔ ရည္မွန္းထားသည့္ အတိုင္းျဖစ္ေျမာက္ႏိုင္ရန္ ဆိုဆုံးမအပ္ေသာစကားမ်ားကို လိုက္နာက်င့္သုံးႏိုင္ပါေစ။ ျမင့္ျမတ္ေသာဘ၀ျဖင့္ ေနႏိုင္ပါေစဆိုသည့္ ကဗ်ာသုံးပုဒ္တန္း၍ အဆန္းတၾကယ္ စီကုံးေရးသား၍ ထားအပ္ပါသတည္း….


ေသာင္းလိႈင္
မိဘေမတၱာ
၁၃၅၁ ခုႏွစ္ တေပါင္းလဆန္း (၁) ရက္

မိဘေမတၱာ အခ်ီညီ အခ်ညီ အပိုဒ္ညီ ရတုပုဒ္စုံ (၃)

မိဘေမတၱာ

ေမြးဘပီတာ ေရးစီပါအံ့
ဃရာ၀ါသ သမၺႏၶႏွင့္
ကိစၥမ်ားေျမာင္ လူတို႔ေဘာင္ကား
ထြန္းေျပာင္အတတ္ ျပည့္စုံလတ္၍
မ်ားျမတ္ဥစၥာ ေပါၾကြယ္ပါမွ
လူရာလူေရး သတင္းေမႊးလွ်က္
ေအးေဆးၾကည္သာ ရွည္သာယာမည္
ပမာပန္းသို႔ လန္းမည္တည္း….

ေတြးဆရွည္ၾကာ ေရးစီျဖာအံ့
မာတာပီတ မိႏွင့္ ဘတို႔
သိပၸမ်ားေျမာင္ တတ္ေစေအာင္ဟု
ေနာက္ေနာင္အေရး ေျမွာ္ေခၚေတြး၍
ကေလးဘ၀ ငယ္စဥ္ကလွ်င္
ဆရာ့ထံပါး အပ္ႏွံထား၍
မ်ားျပားပညာ တတ္စိမ့္ငွာသည္
မဟာလမ္းကို႔ မွန္းရည္တည္း


ေအးျမၾကည္သာ ေမႊးၾကည္သာအံ့
မဟာတတ္လမ္း ထက္စခန္းကို
တက္လွမ္းႏိုင္ရန္ စိတ္အားသန္လွ်က္
ျမဲျမံၾကိဳးကုတ္ လု႔ံလထုတ္၍
မယုတ္ေစရ မိႏွင့္ဘ၏
တင္ထေက်းဇူး ဂုဏ္အထူးကို
ၾကည္ႏူးသဒၶါ ဆပ္ဘို႔ရာသည္
ကဗ်ာတန္းလို႔ ဆန္းစီတည္း

အခ်ီညီ အခ်ညီ အပိုဒ္ညီ
ရတုပုဒ္စုံ (၃)

မာတိကာ

မာတိကာ
၁။ မိဘေမတၱာ ရတုသုံးပုဒ္ႏွင့္ စကားေျပအဓိပၸါယ္
၂။ ၾသ၀ါဒ စကား
၃။ မဃေဒ၀ လကၤာ ဆုံးမစာ
၄။ ၾသ၀ါဒ ကထာ
၅။ ငါးပါးသီလ ခံယူေဆာက္တည္ပုံ
၆။ ငါးပါးသီလ အဓိပၸါယ္
၇။ နိဗၺာန္အေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ
၈။ လယ္တီပ႑ိတ ဦးေမာင္ၾကီး၏ ေရာင္ျခည္ေတာ္ဖြင့္ ဘုရားပင့္
၉။ ေရွးဆရာေတာ္ၾကီးမ်ား၏ ဘုရားရွိခိုး မူေဟာင္း
၁၀။ သတၱဌာန ဘုရားရွိိခိုး
၁၁။ ဘုရားဂုဏ္ေတာ္ ၉ ပါးအနက္
၁၂။ တရားဂုဏ္ေတာ္ ၆ ပါးအနက္
၁၃။ သံဃာဂုဏ္ေတာ္ ၉ ပါးအနက္
၁၄။ သမၺဳေဒၶ ဂါထာ အနက္
၁၅။ အနႏ ၱငါးပါး ဘုရားရွိခိုး
၁၆။ ဘုရားဂုဏ္ေတာ္ ၉ ပါး ပြားမ်ားအားထုပ္နည္း - ပုတီးစိပ္နည္း (အက်ယ္)
၁၇။ ကၽြဳႏု္ပ္ဆုေတာင္း
၁၈။ သိရသိၼဂါထာ ပါဌ္အနက္
၁၉။ ပထ၀ီဇယ မႏၲန္ေတာ္ၾကီး
၂၀။ ေမတၱသုတ္ - ပရိတ္ေတာ္
၂၁။ ၾသဒိႆ + အေနာဒိႆ ေမတၱာပြားနည္း
၂၂။ အရပ္ (၁၀) မ်က္ႏွာ ေမတၱာပြားနည္း မွတ္စရာ အဓိပၸါယ္မ်ား
၂၃။ ဓာရဏ ပရိတ္ေတာ္ ႏွင့္ အဓိပၸါယ္
၂၄။ ဓမၼစကၠ ပ၀တၲနသုတ္ ပါဠိေတာ္
၂၅။ ဓမၼစၾကၤာသုတ္၏ သေဘာတရားအက်ယ္
၂၆။ အနတၱလကၡဏာသုတ္ ပါဠိေတာ္
၂၇။ ပဋိစၥသမုပၸဒ္ ဥေဒၵသပါဠိေတာ္ အႏုလုံ ပဋိလုံ
၂၈။ ပဋိစၥသမုပၸဒ္ သေဘာတရား အက်ဥ္း
၂၉။ ပဌာန္း ပစၥယုေဒ ၵၵသ ၂၄ ပစ ၥၥည္း
၃၀။ ပဌာန္းေဒသနာ၏ အတိုခ်ဳပ္သေဘာ
၃၁။ ဘုရား၀တ္ျပဳရန္ အဆုံးနိဂုံးခ်ဳပ္ ရြတ္ဆိုရန္ ဂါထာေတာ္မ်ား
၃၂။ ပဋိစၥသမုပၸဒ္၏ အလကၤာ (၁၃) ပုဒ္
၃၃။ ပဋိစၥသမုပၸဒ္ အဂၤါ (၁၂) ပါး အက်ဥ္းသေဘာ

မိသားစုအတြက္ အသက္ (60) ျပည့္ လက္ေဆာင္

အနႏ ၱဂုဏ္ရည္

မိသားစုအတြက္
အသက္ေျခာက္ဆယ္ျပည့္
ငါ၏လက္ေဆာင္

သာသနာ ေကာဇာ
2534 1352

ခရစ္သကရာဇ္
1990

စကားဦး
ဤစာအုပ္သည္ ဘုရား တရား သံဃာ မိဘ ဆရာသမားတို႔၏ ေက်းဇူးေတာ္ အနႏ ၱဂုဏ္ေတာ္ အနႏ ၱတို႔ကို ရွိခိုးေကာ္ေရာ္ ပူေဇာ္ကန္ေတာ့ ၾကည္ႏူးေအာက္ေမ့ႏိုင္ရန္ ျမတ္ဘုရားေဟာၾကားေတာ္မူသည့္ ေဒသနာေတာ္ တရားေတာ္ သုတၱန္ အဘိဓမၼာ အျဖာျဖာတို႔ကို ရြတ္ဖတ္ ပူေဇာ္ၾကႏိုင္ရန္ ႏွလုံးသြင္းႏိုင္ အာရုံျပဳႏိုင္ပါေစ ဟူေသာ အာသီသျဖင့္ ေရးသားထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
က်မ္းစာတေစာင္ က်မ္းစာတအုပ္အျဖစ္ ေရးသားထားျခင္း မဟုတ္ပါ။ ငယ္ရြယ္စဥ္ အခ်ိန္မွစ၍ က်က္မွတ္ျပီးလွ်င္ အျမဲမျပတ္ ရြတ္ဖတ္ေနေသာ စာေပက်မ္းဂန္မ်ားကို မေမ့မေပ်ာက္ဘဲ စဲြျမဲေနရန္ႏွင့္ ေနာင္လာေနာက္သားမ်ားလည္း အတုယူ၍ အလိုရွိအပ္ေသာ ေဒသနာ ဂါထာမႏၲရားမ်ားကို ေကာက္ႏႈတ္၍ က်က္မွတ္ႏိုင္ပါေစ ဟူေသာ ဆႏၵမြန္ျဖင့္
(အသက္ေျခာက္ဆယ္ျပည့္ အထိမ္းအမွတ္ သေဘာ) အတိုင္းမသိ အဆုံးမရွိေသာ ရတနာသုံးပါး ဆရာမိဘတို႔၏ ေက်းဇူးေတာ္ကို ညႊန္ျပဦးစားေပး ေရးထားသည္ျဖစ္၍ အနႏ ၱဂုဏ္ရည္ ဟု အမည္ျပဳ ေရးလိုက္ပါသည္။

ေအာင္ေတာ္မူ ဘုရားရွိခိုး

ေအာင္ေတာ္မူ ဘုရားရွိခိုး
ဥံနေမာ ေတ ၀ိေဇတုံေမ
ေဇယ်ေတာ ဒႆေတာဇယံ
နတၴထမၻံ သဗၺသႏၲံ
ဇယေမကရ မဂၤလံ
ဥံ - အႏၲရာယ္ကင္း ရန္စြယ္ရွင္း၍ ေကာင္းျခင္းစဥ္ခါ မယွဥ္သာေအာင္ မဂၤလာၾကီး ျဖစ္ပါေစသတည္း။
နတၴထမံ - ေထာက္ပံ့မည့္လူ ကူညီမည့္နတ္ ရံပတ္၀ဲယာ ျဗဟၼာလည္း မရွိပါဘဲ သဗၺသႏၲံ- ကိုယ္ရွိန္မပ်က္ ဂုဏ္သိရ္ထြက္ဖို႔ ျငိမ္သက္ေဖြးျဖဴ ေအးေအးလူလူသာလွ်င္ ေဇယ်ေတာ ပါရမီစက္ဟုန္ လက္နက္စုံျဖင့္ ခ်က္ကုန္မလဲြ ပဲြတိုင္းမေရွာင္ ႏဲႊတိုင္းပင္ေအာင္ေတာ္မူေပထေသာ ဒႆေတာဇယံ- ေအာင္ရာစည္းကမ္း ေအာင္နည္းလမ္း၌ အသစ္အဆန္း တစ္ဂဏန္းမွ် မွန္းဆ၍ေမွ်ာ္ လမ္းျပေပးသနားေတာ္မူေပထေသာ ေတတာ မကိုဋ္ေရာင္လွ်ံ တေသွ်ာင္ျပန္မွာ ေအာင္တလြင့္လြင့္ လႊင့္တထူထူ ေအာင္ေတာ္မူ ျမတ္စြာဘုရားသခင္ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ၾကီးအား ေမ-မေအာင္ေသးခင္ ေအာင္ေၾကြးတင္၍ ေအာင္ျမင္ရန္ေျမွာ္ တပည့္ေတာ္၏ ၀ိေဇတုံ မေရွာင္ခပင္း အေခါင္နင္း၍ ေအာင္ၾကီး ေအာင္ရပါေစျခင္း အက်ိဳးငွာ နေမာ - ေအာင္ခဲ့သည့္ တန္ခိုးဂုဏ္ကို အမ်ိဳးမ်ိဳး အဖုံဖုံ မွန္းဆ၍ တမ္းတရွိခိုးလိုက္ပါ၏ အရွင္ဘုရား-
ေမ - မေအာင္ေသးခင္ ေအာင္ေၾကြးတင္၍ ေအာင္ျမင္ရန္ေျမွာ္ တပည့္ေတာ္အား ေဇယ်မဂၤလံ ေအာင္ရန္အတိတ္ ေအာင္နိမိတ္ႏွင့္ ေအာင္ဘိသိတ္သြင္း ေအာင္ဟိတ္ျပင္းလွ်က္ ေအာင္ျခင္းျဖာျဖာ မဂၤလာကို ကရ - ကရ သေျပအႏု ေငြခရုျဖင့္ ေဇယတုပံု ေမရုတုန္ေအာင္ အဖုံဖုံ အမႈေအးေစဖို႔ ျပဳေပးေတာ္မူပ ေအာင္ေတာ္မူသခင္ အရွင္ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ၾကီးဘုရား.